Adalet ve Kalkınma Partisi Grup Başkanvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu’nun Haber Türk kanalında « Fransa’da yüzde 6-7 oranında enflasyon var » şeklindeki sözleri sosyal medya üzerinde büyük tartışma yarattı. Ulusal İstatistik ve Ekonomik Veriler Enstitüsü’nün açıkladığı enflasyon oranları ile reel ekonomide tüketiciye yansıtılan zamlara bakıldığında, Akbaşoğlu’nun söylemleri gerçeği yansıtmadığı ortaya çıktı.
AK Partili Muhammet Emin Akbaşoğlu’nun Fransa’daki enflasyon oranı hakkında Haber Türk kanalına yaptığı açıklamalar sosyal medyanın gündemine oturdu.
Kübra Par’ın sunduğu programa konuk olan Akbaşoğlu, « Fransa’da 150 Euro’ya dolan bir poşet, bugün 750-800 Euro’ya doluyor. Orada enflasyon %6-7 oranında. Fiyatlarda 6-7 misli artış var. » ifadelerini kullandı.
Fransa’da Türkçe haber aktaran Fransapostası olarak, Akbaşoğlu’nun ifade ettiği enflasyon oranını Ulusal İstatistik ve Ekonomik Veriler Kurumu’nun verdiği rakamla kıyasladık. Akbaşoğlu’nun ifade ettiği, tüketiciye 6-7 kat artışla yansıyan fiyatlar konusunu da esnaf ve tüketicilere sorduk.
Akbaşoğlu’nun ifadeleri ile Fransa Ulusal İstatistik ve Ekonomik Veriler Enstitüsü’nün verileri çelişiyor
Fransa’nın resmi istatistiki verileri toplayan Ulusal İstatistik ve Ekonomik Veriler Enstitüsü (INSEE) Fransa’nın 2022 Ocak ayı tüketici fiyatları enflasyonunu yüzde 2,9 olarak duyurdu.
Enerji fiyatlarındaki artışın enflasyon oranındaki yükselişte büyük rol oynadığına dikkat çeken INSEE, 1 Şubat 2022 tarihinde açıkladığı raporunda tedarik zincirindeki sorunlardan dolayı hammadde ve gıda sektörününde fiyat artışlarından nasibini aldığına vurgu yapıyor.
Ocak ayının sonunda gıda ürünlerinde yüzde 1,5 oranında artışın kaydedildiğini belirten INSEE, en büyük artışın yüzde 19,7 ile enerjiye yansıdığını açıklıyor. INSEE, Ocak ayı ile ilgili tütün ürünlerinde yüzde 0,1, imal ürünlerinde yüzde 0,6 ve hizmet sektöründe ise yüzde 2 oranında artış görüldüğünü ifade ediyor.
Tüketici fiyatlarında yıllık enflasyon oranının 1,6 olarak kaydedildiği 2021’deki en yüksek enflasyon oranı, yine INSEE’nin verilerine göre, Aralık ayında yüzde 2,8 olarak kaydedilmişti.
Son 5 yıllda enflasyonda en yüksek oran 2018 yılında yüzde 1,8 olarak kaydedildi Fransa’da, 2019 yılında yüzde 1,1 ve 2020 yılında yüzde 0,5 seviyesinde görülmüştü. Macron’un görevi devraldığı 2017 yılında ise tüketici fiyatlarındaki yıllık enflasyon yüzde 1 olarak kayıtlara geçmişti.
Tüm bu verilere bakıldığında Mehmet Emin Akbaşoğlu’nun « Fransa’da yüzde 6-7 oranında enflasyon var » şeklindeki iddiasının gerçek dışı olduğu ortaya çıkıyor.
Esnaf ve tüketiciler bir poşetin maliyetinin henüz 750-800 euroya çıkmadığını ifade etti
2021’de artış gösteren ve 2022’nin Ocak ayında artışı devam eden yıllık enflasyona bağlı olarak tükeci fiyatlarındaki yükselişin tüketicilere nasıl yansıdığı konusuna cevap almak için birkaç işyerini ziyaret edip alışveriş yapan kişilerle görüştük.
Görüşlerine başvurduğumuz Fransız ve Türk kasapları, son 6 ayda et fiyatlarına zam geldiğini ifade etti. Kırmızı etlerde kilogram başına 1 ila 3 euro arasında zam geldiğini belirten kasaplar, tavuk etinde 20 cent ile 50 arasında artış görüldüğünü ifade etti. Örnek vermek gerekirse, Eylül ayında kilogramı 8,50 euroya satalılan çiftlik tavuğu etinin fiyatı Şubat ayında 8,85 eurodan satılıyor. Yine Eylül ayında Paris 10. ilçede bulunan bir Türk kabasında kilosu 12 euroya satılan kemikli kuzu eti fiyatı Şubat ayında 14 euroya satılıyor.
Paris 10. ilçede görüşüne başvurduğumuz Fransız kasap Jean-Louis, son 6 ayda et fiyatlarında artış yaşandığını ancak tüketicileri olumsuz etkilemeyecek bir şekilde yansıtıldığını söyledi. Eylül ayında kilogram fiyatı 27,85 euro olan Antrikot etini 29,25 eurodan sattığın belirten Jean-Louis, beyaz etin kilogram fiyatına 10 ila 50 cent arasında değişen fiyat artışlarının uygulandığını ifade etti.
Buğdaya fiyatlarında yaşanan artış nedeniyle un ve unlu mamüllere yapılan zam tüketicilere yansıdı. Perakende zinciri Auchan mağazalarında Eylül ayında 49 cente satılan unun kilogram fiyatı Ocak ayının sonunda 56 cente çıktı.
Un ve unlu mamüllere yapılan fiyat artışları ekmeğe henüz yansımadı. Fransız Fırıncılık ve Pastacılık Federasyonu’nun Ekim ayında ekmeğe zam yapılacağı yönündeki açıklamasının üzerinden 4 ay geçmesine rağmen ekmek fiyatı artmadı. Ortalama 70 ila 80 cent fiyatla satılan baget ekmeği, şu günlerde perakende zincirleri Leclerc ve Lidl mağazalarında 29 cent ile müşteriye sunuluyor.
Sebze ve meyve fiyatlarına gelince, ithal edilen ürünler dışında Fransız ürünlerine zam yapılmadı. Görüşlerine başvurduğumuz manav işletmecileri, akaryakıta yapılan fiyat artışlarıyla birlikte ulaşım ve nakliye ücretlerinin artması nedeniyle Fransa’da piyasaya sürülen ithal meyve ve sebzelerin kilogram fiyatlarına ortalama 20 cent civarında zam yapıldığını söyledi.
Paris’in bağlı olduğu Ile-de-France bölgesinde faaliyet gösteren Türk ürünleri mağazalar zincirlerinden birinde müdürlük görevini yapan ve telefonla ulaştığımız mağaza yetkilisi, Fransa dışından gelen tüm ürünlere fiyat artışı yapıldığını söyledi. Tedarikçilerinin yaptıkları önemli zamları, rekabet dolayısıyla müşterilerine yansıtamadıklarından yakınan yetkili, özellikle Türkiye’den gelen ürünleri, akaryakıt zamları sonrasında nakliye ücretlerine yapılan zamlar ile Türkiye’deki enflasyon nedeniyle daha pahalıya aldıklarını söyledi.
Fiyat kıyaslaması için ziyaret ettiğimiz tuhafiye ve hazır giyim mağazaları da özellikle ithal ürünlerine, akaryakıt fiyat artışı sonrasında yüzde 8’lere varan zam uyguladıklarını belirtti. Hazır giyim mağazaları işletmecileri, Fransa’da uygulanan yaz ve kış indirim nedeniyle yapılan indirimler dolayısıyla sektörlerinde yapılan fiyat artışlarının sadece yeni koleksiyonlar için geçerli olduğunu vurguladı.
En son ziyaret ettiğimiz organik ürünler satan Bio C’est Bon zincirine bağlı mağaza yetkilisi, ithal ürünler ile et mamülleri dışında kayda değer bir zam uygulanmadığını ifade etti.
Görüşlerine başvurduğumuz esnafların tamamı, tedarikçileri tarafından yapılan zamların önemli bir bölümünü müşterilerine yansıtmadığını belirtti.
Doğalgaz fiyat artışları donduruldu, Elektrik zammı yüzde 4 ile sınırlandırıldı
Enerji fiyatlarına gelince, Bir yıldan fazla bir süre boyunca aralıksız zamlanan doğalgaz fiyatlarındaki artışlar hükümetin kararıyla Ekim ayında donduruldu. Enerji Düzenleme Komisyonu’nun 2022’de en az yüzde 22, elektrik dağıtım şirketi Enedis’in en az yüzde 40 oranında elektriğe zam yapılması gerektiği yönündeki çıklamalarından sonra Başbakan Jean Castex, 2022 yılı için elektrik fiyatlarına en fazla yüzde 4 oranında zam yapılacağını açıkladı. Hükümetin kararı doğrultusunda belirlenen yüzde 4 oranındaki fiyat artışı Şubat ayının başında uygulandı.